มารู้จักโรคตาที่มีชื่อว่า ต้อเนื้อ

โรคต้อเนื้อ ระคายเคืองตา

 

ต้อเนื้อรู้จักกันหรือไม่ ถ้าไม่รู้จักก็มาทำการเข้าใจกันก่อนว่ามีลักษณะอย่างไร ซึ่งผู้เขียนเองก็เป็นเช่นกัน
ต้อเนื้อ มีลักษณะ เป็นแผ่นเนื้อรูปสามเหลี่ยม งอกจากตาขาวลามเข้าไปในตาดำ มักพบริเวณหัวตามากกว่าหางตา เป็นความเสื่อมของเยื่อบุตา เกิดจากแสงอัลตราไวโลเลต  ก่อความรำคาญเวลาอักเสบ จะบวมแดง จะรู้สึกเคืองตา และต้องขยี่ตา ซึ่งไม่ถูกต้องเพราะจะทำให้ตาอักเสบต้องหาหมอ หายาหยอดตา เท่านั้น ถ้าจะลอกเยื่อตาต้องขึ้นกับดุลพินิจของหมอ และอายุของคนไข้ด้วยเพื่อไม่ให้กลับมาเป็นซ้ำ แพทย์จึงแนะนำให้ผู้ป่วยโรคนี้ใส่แว่นกันแดดไว้เสมอในเวลาออกกลางแจ้ง

ต้อเนื้อ จะค่อยๆโตอย่างช้าๆเข้าไปในตาดำ ถ้าเป็นมากจะลามเข้าไปจนถึงกลางตาดำปิดรูม่านตา 
ซึ่งจะปิดบังการมองเห็นทำให้ตามัวได้ เนื้อดังกล่าวไม่ใช่เนื้องอกและไม่เป็นอันตรายกับดวงตา แต่
จะมีอาการเคืองตาแสบตา น้ำตาไหล ตาแดง คันตา ถ้าเป็นเยอะก็จะมีปัญหาเรื่องสายตาเอียงได้ เพราะจะไปกดอยู่ที่กระจกตา  เป็นโรคกลุ่มเดียวกันกับ ต้อลม แต่มีการยื่นเข้าไปในส่วนของกระจกตา(ตาดำ) 
แม่ของผู้เขียนก็เป็นต้อเนื้อและลอกตาแล้ว ประมาณ 10 ปี ตอนนี้ตายังปกติอยู่

การป้องกันโรคต้อเนื้อ 
- ใส่แว่นกันแดด, สวมหมวก, กางร่ม ในเวลาที่ออกกลางแจ้ง 
- ใช้ยาหยอดตาในผู้ที่มีอาการเคืองตา ตาแดง น้ำตาไหล แต่ยาหยอดตาไม่สามารถทำให้ต้อเนื้อหายไปได้ 
- ต้อเนื้อที่เป็นน้อยไม่จำเป็นต้องผ่าตัดออกเพราะไม่อันตรายต่อตา 
- การผ่าตัดจะทำให้ผู้ป่วยต้อเนื้อที่มีอาการมาก หรือต้อเนื้อที่ลุกลามเข้าไปบนกระจกตาดำมากพอสมควรและ/หรือมีผลทำให้ตามัว 

การผ่าตัดลอกต้อเนื้อ ควรทำโดยจักษุแพทย์เพราะหลังจากลอกต้อเนื้อไปแล้วในบางรายอาจกลับเป็นใหม่ได้ ซึ่งมักเป็นมากกว่าเดิม คือต้อเนื้อที่ขึ้นใหม่นี้จะแดงหนาและอักเสบมากกว่าเดิม และการรักษาโดยการลอกใหม่อีกครั้งจะยากกว่าการลอกครั้งแรกด้วย ดังนั้นการดูแลหลังผ่าตัด เป็นเรื่องที่สำคัญมาก

วิธีที่ 1 ลอกต้อเนื้อ (Bare sclera) โดยการตัดเนื้อออกจากเยื่อตาขาวและลอกต้อส่วนที่ติดอยู่บนตาดำออกวิธีนี้มีอัตราการเกิดซ้ำเยอะมาก ใช้ในผู้ป่วยที่มีอายุมากๆ หรือในผู้ป่วยที่ต้อเนื้อไม่มีการอักเสบเลย 

วิธีที่ 2 ลอกต้อเนื้อและใช้เยื่อบุตามาแปะ (Conjunctival graft) ทำตามวิธีที่1 ร่วมกับการตัดเอาเยื่อตาขาวจากด้านบนของลูกตา มาแปะลงบริเวณตาขาวที่ได้รับการลอกต้อเนื้ออกไปแล้ว และเย็บด้วยไหมหรือใช้ Fibrin glue การทำกราฟ เป็นวิธีที่ดีมากในการป้องกันการกลับเป็นใหม่
 
วิธีที่ 3 การลอกต้อเนื้อ และเอาเยื่อหุ้มรกมาแปะ (Amnion graft) จะใช้เยื่อหุ้มรกซึ่งผ่านการเตรียมและเก็บรักษาไว้ มาแปะแทนเยื่อบุตา ใช้ในกรณีที่เป็นครั้งแรก,ต้อเนื้อขนาดใหญ่,จำเป็นต้องเก็บเยื่อบุตาไว้รักษาโรคอื่น ข้อดีคือไม่ต้องลอกเยื่อบุตาของคนไข้เอง แต่ความสวยงามสู้ใช้เยื่อบุตาธรรมชาติของคนไข้ไม่ได้ และกรณีที่ต้อเนื้อขนาดใหญ่มากๆ การจะใช้เยื่อบุตาธรรมชาติอาจจะไม่พอ จึงต้องใช้เยื่อหุ้มรกมาแปะ

การเตรียมตัวก่อนผ่าตัดและหลังผ่าตัดต้อเนื้อ ต้องทำตามแพทย์สั่งทุกประการ 
การดูแลหลังการผ่าตัดต้อเนื้อ 
- ห้ามโดนน้ำ 1 สัปดาห์ ไม่ต้องครอบที่ครอบก่อนนอน
- ปกติแพทย์จะให้ปิดตาแน่น ประมาณ 1 - 2 วัน เพื่อให้แผลที่กระจกตาสมานดี ช่วงแรกจะมีอาการปวดตามาก จะให้ยาแก้ปวด เช่น Paracetamol ,Brufen และอาจให้ยานอนหลับ Diazepam ในช่วง 1-3 วันแรก
- หลังจากแผลที่กระจกตาปิดแล้ว จะให้เริ่มหยอดยาปฏิชีวนะผสม Steroid เช่น Tobradex และให้ใช้น้ำตาเทียมร่วมด้วยเพื่อให้แผลหายเร็วขึ้น 
- นัดตัดไหม ประมาณ 7 -10 วันในกรณีที่มีการแปะเยื่อหุ้มรกหรือเยื่อบุตาและเย็บแผล 

ข้อมูลจาก http://www.laservisionthai.com/health-corner/โรคต้อเนื้อ เรียบเรียงโดยบ้านบิวเบสท์