การเย็บจาก

เย็บจาก

 

ต้นจาก เป็นพืชที่คนไทยรู้จักมานาน และใช้ประโยชน์ของจากได้เป็นอย่างดี ตั้งแต่ใบจนถึงผล 

ใบจากมีลักษณะคล้ายใบมะพร้าว แต่มีความเหนียว และกว้างกว่า ทำให้สามารถใช้นำมาเย็บเป็นตับ เรียกว่า ตับจาก แล้วนำไปมุงหลังคา กันแดดกันฝนได้เป็นอย่างดี แม้ว่าจะใช้งานไปนาน 

ใบจากกรอบ เปลี่ยนจากสีเขียวเข้ม เป็นสีเหลือง สีน้ำตาล กระทั่งเกือบเป็นสีดำ แต่ก็ยังคงกันฝน

และแดดได้ จนกว่าจะแห้งกรอบและผุไป ซึ่งเย็บตับจากนี้ โดยเฉพาะผู้เฒ่าผู้แก่นั้นชำนาญดีนักแล

 

ใช้ทำ หมวกเปี้ยว  ใบจากอ่อนตากแห้งใช้มวนยาสูบ ห่อขนมต้ม หนมจาก

ทำที่ตักน้ำเรียก หมาจาก ในชนบทยังพอมีให้เห็น

เมื่อจะเย็บเป็นตับจาก ก็ต้องมีใบจาก ให้แก่ได้ขนาดพอดี หรือไม่อ่อนไป เพราะจะทำให้ผุง่าย

ตับจาก ทำจากไม้แข็งๆ เช่นไม้หมาก ไม้ไผ่ ผ่าให้ได้ขนาดกว้าง 1 นิ้ว ยาว 3 - 4 ศอก

ตอกสำหรับเย็บ ทำจากต้นคล้า ผ่า 4 - 6 เส้น เอาเนื้อด้านในออกใช้เฉพาะเปลือกนอก
หรือถ้าไม่มีก็ใช้เป็นเชือกพลาสติกได้เช่นกัน แต่ไม่ทนทานแดดฝนเท่าต้นคล้า

 

ไม้หมากใช้ทำเป็นตับจาก จะใช้ต้นแก่ จะมีความทนทานกว่าต้นอ่อน

 

วิธีการเย็บจาก

นำใบจาก 2 ใบมาวางซ้อนกันเข้ากันทั้ง 2 ใบคู่กัน แล้วนำมาพับบนตับให้ใบจากส่วนโคน 

ยาวกว่าส่วนปลาย ประมาณ 3/4 ของใบจากบนตับจาก

 

 นำตอกของคล้าที่เตรียมไว้มาเย็บขึ้นลง 

 

ทำแบบนี้ไปตลอดจนกว่าจะเย็บเสร็จ 

 

 เมือเย็บเสร็จแล้ว จึงนำไปตากแห้ง เพื่อเตรียมมุงหลังคาบ้าน 

 

 การเย็บจากในแต่ละวัน จะได้ประมาณ 30-50 ตับ แล้วแต่ความชำนาญ

 

 ราคาดับละ 10 -12 บาท แล้วแต่ความหนาของใบจากที่ใช้เย็บ

 

เคล็ดลับในการผลิต

 เมื่อเย็บจากเสร็จแล้ว ให้นำไปตากเเดด เพื่อความทนทาน

 ประโยชน์อย่างอื่น จากใบจาก
                                                        ใช้ใบห่อขนมจาก

ไม้หมากที่ใช้ทำตับจาก ใช้เป็นสะพานข้ามแม่น้ำลำคลอง

ใช้ปูบนแคร่ สำหรับนั่งเล่น

 

ดั่งเช่นเพลง สะพานไม้หมาก ของมาลีฮวนน่า

 

บางภาพจากอินเตอร์เน็ต เรียบเรียงโดยบ้านบิวเบสท์