สมุนไพรกระจับ

 กระจับ

 

กระจับหน้าตาคล้ายเขาควาย เป็นพืชน้ำ ส่วนใหญ่อยู่ใต้น้ำ โผล่ใบขึ้นมาเหมือนต้นบัว ใบแตกรอบเหง้าเป็นรูปวงกลม ใบรูปจักร สีเขียวอมดำแดง ผลเป็นฝักรูปคล้ายหัวควาย มีเขาสองข้าง เนื้อในสีขาวเกิดตามแหล่งน้ำจืดนิ่งๆทั่วไป ขยายพันธุ์ โดย ฝัก หรือ แยกหน่อ ตอนเด็ก ๆ ชอบเอามาต้มกิน หรือเป็นของเล่นเขาขวิดกันเหมือนควาย ตลาดอาทิตย์และตลาดเสาร์ แถวๆบ้านยังมีขายที่เป็น กอ หรือต้มมาแล้ว เลือกซื้อได้ตามสะดวก 

 

สรรพคุณสมุนไพรทางยา
ใบ รสเปรี้ยว กัด เสมหะ แก้ไอ ขับเมือก มันใน ลำไส้ให้ลงสู่ทวาร
เนื้อในฝัก รสมันหอมหวาน ชูกำลัง บำรุงทารกในครรภ์ แก้อ่อนเพลีย บำรุงร่างกายหลังพื้นไข้

 

สรรพคุณทางยาที่สำคัญ คือ เป็นยาบำรุงของทั้งเด็กผู้หญิง ผู้ชาย ผู้สูงอายุ และผู้ป่วยหลังฟื้นไข้  การแพทย์แผนไทยกระจับช่วยสร้างน้ำอสุจิในผู้ชาย สร้างไข่และผนังมดลูกในผู้หญิง 

กระจับจึงทำหน้าที่สร้างความเข้มแข็งให้กับระบบสืบพันธุ์ของ ทั้งสองเพศ 

สรรพคุณที่สำคัญเด่นของ "กระจับ" คือ เป็นยาบำรุงครรภ์ บำรุงน้ำนม 

ผู้เป็นแม่เมื่อตั้งครรภ์จะคอยระมัดระวัง การกินอาหารหรือยา กระจับ มีคุณสมบัติในการบำรุงทารก

ในครรภ์ สำหรับคุณแม่มือใหม่ต้องมีน้ำนมให้ลูกดื่มกินอิ่ม และมีความปลอดภัยด้านอาหาร

 

กระจับช่วยบำรุงผู้สูงอายุ บำรุงกำลังคนไข้ ฟื้นฟูลำไส้หลังอาการท้องเสีย แก้อ่อนเพลียแก้เมาค้าง 

และนอกจากมีฤทธิ์ทางบำรุงแล้ว กระจับยังมีสรรพคุณในทางดับพิษร้อน เช่น การมีประจำเดือนมาก 

แก้ร้อนในกระหายน้ำ โดยเฉพาะการกินกระจับอ่อนสด ๆ เป็นต้น

เป็นอาหาร

 

นำมาปอกเปลือกต้มกินเล่นเป็นของว่าง นำมาทำเป็นของหวาน เช่น กระจับต้มน้ำขิง กระจับน้ำแข็งใส กินร่วมกับเม็ดบัว มะพร้าวอ่อนใส่น้ำหวานน้ำแข็งกินเป็นของหวาน และยังสามารถนำมาปอกอาหารได้ เช่น กระจับต้มซี่โครงหมู กระจับผัด และกระจับผัดพริกกุ้งนาง